Veel mensen zijn bekend met het ‘standaard’ ontwormingsschema voor honden, toch willen we hier wat variatie in brengen. Iedere hond en situatie is namelijk verschillend. Om deze reden willen we onder bepaalde omstandigheden aanraden om af te wijken van het standaard ontwormingsschema en om eventueel andere producten te gebruiken. We gaan het ontwormen van honden hier uitgebreid met je doornemen. We beginnen met het algemene ontwormingsschema en behandelen vervolgens de variatie die je op het ontwormen kunt aanbrengen.
Algemeen ontwormingsschema
Het algemeen ontwormingsschema dat wordt toegepast bij honden is vooral gericht op de hondenspoelworm (toxocara canis). Iedere hond krijgt hiermee te maken, de hond wordt namelijk standaard besmet door de teef rond de geboorte. De teef is in bijna alle gevallen besmet met de worm, de worm kapselt zich in ter hoogte van het spierweefsel, de hond heeft hier geen last van en je ziet dan ook geen symptomen bij de teef. Rond de bevalling worden deze larven in het spierweefsel actief. De pups krijgen de larven vervolgens binnen via de placenta, door het drinken van melk of via eitjes uit de ontlasting van andere pups. Op deze manier kan de besmetting hoog oplopen en kan een pup wel degelijk flink ziek worden. Ontworming is daarom in deze fase het belangrijkst, zowel bij de pup als de teef in ‘alle’ gevallen aangezien iedere teef besmet is. Bij jonge honden zien we voornamelijk symptomen als hoesten (larven migreren door de longen) en soms braken, zonder behandeling sterven de hele jonge pups vaak binnen enkele dagen. Bij oudere honden (met een goed immuunsysteem) zien we zelden symptomen, bij een ernstige infectie zien we chronische diarree en/of een gezwollen buik. Het duurt 2 weken voor de eitjes het volwassen stadium bereikt hebben en enkel de volwassen wormen zijn te bestrijden (met de standaard ontwormingsmiddelen). Het ontwormingsschema van de pups (en tegelijkertijd de teef) bestaat dan ook uit behandelen op 2, 4, 6 en 8 weken (let op: dit verschilt van het ontwormingsschema voor de kat). Daarna op 3, 4, 5 en 6 maanden. Vanaf dan wordt standaard aangeraden om 4 keer per jaar de hond te behandelen. Naast de behandeling is hygiëne heel belangrijk, wanneer de hond in de tuin een plaatsje heeft om zijn behoefte te doen houd dit dan goed schoon. Indien je met je hond gaat wandelen probeer dan plaatsen waar veel honden hun behoefte doen of waar het slecht wordt opgeruimd te vermijden.
Aanpassingen op het ‘standaard’ ontwormingsschema
Bovenstaand schema is bedoeld voor de ‘standaard’ hond, waar de meeste honden wel aan voldoen. We gaan er namelijk mee wandelen op plekken waar ook andere honden hun behoefte achterlaten en op die manier kan de hond besmet worden. Een enkele spoelworm in de darm is geen probleem, maar om te voorkomen dat het er meer worden en het dier er last van krijgt ontwormen we 4 keer per jaar om de darmen op te schonen. We gaan hieronder verschillende situaties bespreken, wanneer de situatie tijdelijk wijzigt is het verstandig het ontwormingsschema van je hond hierop aan te passen.
- Erfhond: Een hond die enkel op het erf wordt gehouden en niet in contact komt met ontlasting van andere honden. Deze hond hoeft minder ontwormd te worden dan het ‘standaard’ ontwormingsschema voorschrijft mits je de ontlasting tijdig opruimt. De hond zal niet steeds opnieuw besmet worden door andere honden, 1 á 2 keer per jaar is dan ook voldoende.
- ‘Jacht’hond: Een hond die graag op knaagdieren jaagt en deze af en toe ook echt opeet. De hond heeft hierdoor kans op lintwormen. Deze wormen kunnen symptomen geven als buikpijn, jeuk rond de anus en diarree/vermagering. Opvallend is dat er proglottiden uit de anus komen kruipen, we zien deze dan weleens in de vacht rond de staart/broek hangen of ze liggen in het nest. Deze wormen zijn niet te bestrijden met het standaard ontwormingsmiddel, bij besmetting of vermoeden van besmetting is het van belang dat je de hond ontwormt met een ontwormingsmiddel dat werkt tegen lintwormen, de werkzame stof hiervoor is praziquantel.
- Vlooien: Een hond die een vlooienbesmetting heeft doorgemaakt. Naast knaagdieren kunnen vlooien voor een besmetting met lintwormen zorgen. Bij een vlooienbesmetting is het van belang dat je eerst de vlooien bestrijdt en dan een keer behandelt met dit ontwormingsmiddel (praziquantel).
- Kennel: Wanneer de hond naar de kennel gaat is het verstandig je ontwormingsschema te bekijken. Er zitten namelijk veel honden bij elkaar die op een gedeelde plek hun behoefte doen. De hond raakt makkelijker besmet met de hondenspoelworm maar we krijgen daarbij te maken met nog een worm, namelijk de kennelworm. Bij een lichte besmetting verloopt de infectie meestal zonder dat je er iets van merkt en neemt vervolgens vanzelf af maar in sommige gevallen zien we chronische, stinkende diarree met soms zelfs bloed. Gelukkig kunnen we deze worm met dezelfde producten behandelen als de spoelworm. Het is daarom belangrijk dat je het standaard ontwormingsschema extra nauw neemt indien de hond naar de kennel gaat. Het duurt lang (2-3 maanden) voor deze worm volwassen is, daarom is het belangrijk de hond in de gaten te houden en wanneer de hond eventueel na een aantal maanden diarree krijgt dit alsnog te associëren met de kennel en de hond te ontwormen.
- Puppycursus: Bij de puppycursus is er net als bij de kennel meer kans op besmetting, daarbij zijn daar vooral jonge honden. We raden aan om tot de leeftijd van een half jaar het standaard ontwormingsschema toe te passen en daarna maandelijks of om de maand te blijven ontwormen. Pas wanneer je stopt met de cursus ga je over op het schema om 4 keer per jaar te ontwormen.
- Buitenland: In het buitenland kun je te maken krijgen met andere wormsoorten of kom je in contact met andere regels. Zo is het in veel Scandinavische landen verplicht om te ontwormen voor je de hond meeneemt naar dat land, controleer de regels van het land voor je erheen gaat. In Zuid-Europa zien we gevaarlijkere wormen waar je rekening mee dient te houden. Lees voor je op vakantie gaat naar het zuiden ook het artikel ‘mijn hond mee naar Zuid-Europa’.
- Jonge kinderen: In een gezin met jonge kinderen is wormenpreventie extra belangrijk, aangezien jonge kinderen nog alles in hun mond stoppen. Voornamelijk besmetting met lintwormen vormt een risico voor kinderen. De proglottiden van de worm komen actief uit de anus gekropen, kinderen kunnen deze van de grond pakken, in hun mond stoppen en zo zelf besmet raken. Het is dus belangrijk dit goed in de gaten te houden wanneer je jonge kinderen hebt. Indien je een echte ‘jacht’hond hebt kun je ervoor kiezen om in een periode met jonge kinderen de hond maandelijks te ontwormen met een ontwormingsmiddel dat praziquantel bevat.
- Zwangerschap: Omgang met honden is niet gevaarlijk tijdens je zwangerschap. Bij katten kennen we het probleem van toxoplasma gondii, honden zijn daarbij net als de mens tussengastheer, dus van de ontlasting van honden kun je niet besmet worden.
Liever een geheel persoonlijk ontwormingsschema?
Tot een leeftijd van een half jaar is het belangrijk bovenstaand ontwormingsschema aan te houden aangezien een pup altijd besmet wordt. Wil je daarna niet met deze chemische producten standaard blijven ontwormen kun je ervoor kiezen om een mestonderzoek te doen. Laat een mestonderzoek uitvoeren op een leeftijd van 7-8 maanden en laat de dierenarts je adviseren hoe je de ontworming verder kunt gaan toepassen. Doe regelmatig mestonderzoek in plaats van standaard ontwormen en bepaal aan de hand van de uitkomst het verdere ontwormingsschema.
Nawoord
We hopen dat je dit artikel kunt toepassen in jouw thuissituatie. Elke situatie is verschillend, indien de omstandigheden zodanig zijn dat je nog steeds geen raad weet met je hond, stuur ons dan een bericht. We proberen een passend antwoord te geven en zullen dit probleem toevoegen het artikel.